موزه فرش ایران در ضلع شمالی پارک لاله و روبه‌روی فروشگاه سپه خیابان فاطمی واقع شده است‌.

 

 این موزه در بهمن ماه 1356 افتتاح شد.
ساختمان موزه فرش ایران معماری شکیل وچشم‌گیری دارد که آذین‌های نمای بیرونی آن شبیه به دار قالی است‌. سطح نمایشی موزه مساحتی برابر 3400 مترمربع را در بر می‌گیرد که شامل دو تالار است و برای نمایش انواع قالی‌های دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.



تالار طبقه هم‌کف به نمایشگاه دایمی اختصاص دارد و تالار فوقانی جهت برگزاری نمایشگاه‌های موقت گلیم و قالی طراحی شده است‌.



پژوهش در سوابق‌، تحولات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش‌، خاصه در ایران‌، گردآوری و خریداری نمونه انواع قالی‌های دست بافت ایرانی وبرگزاری نمایشگاه‌های موقت از فرش ایران و سایر نقاط جهان‌، از اهداف موزه به شمارمی آید.

 

در موزه فرش انواع گلیم‌ها و فرش‌های دست بافت‌، با توجه به مرغوبیت وقدمت آن‌ها و با در نظر گرفتن ویژگی‌های قالی ایران از لحاظ رنگ آمیزی‌، طرح‌،نقش‌، بافت و تنوع مناطق قالی بافی حفظ و نگهداری می‌شود.
 


مجموعه موزه فرش ایران شامل با ارزش‌ترین نمونه‌های قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و ازمنابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار میآید.
 
        
نام طرح : محرابی درختی - بافت ساروق                  نام طرح :ترنجدار خورشیدی - بافت فراهان

معمولاً حدود 135تخته از شاه‌کارهای قالی ایران‌، بافت مراکز مهم قالی‌بافی مانند کاشان‌، کرمان‌،اصفهان‌، تبریز، خراسان‌، کردستان و جز آن‌ها، در تالار طبقه هم‌کف به معرض نمایش گذاشته می‌شود.
 
   
نام طرح : بارگاه نادر شاه - بافت کرمان               نام طرح : شکار بهرام گور - بافت کاشان


در کتابخانه موزه حدود 3500 جلد کتاب به زبان‌های فارسی‌،عربی‌، فرانسه‌، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنر دوستان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. همچنین بهترین کتاب‌ها و نشریات و تحقیقات مربوط به فرش ایران و قالی‌های مشرق زمین به طورکلی و کتاب‌هایی در زمینه مذهب‌، هنر و ادبیات ایران در کتاب‌خانه موزه موجود است‌. در کنار کتاب‌خانه‌، کتاب فروشی موزه نیز مشغول به کار است‌.
هم‌چنین برای استفاده از بازدیدکنندگان موزه‌، فیلم‌ها و اسلایدهایی در زمینه قالی‌بافی و گلیم و هنرهای دستی ایران در سالن نمایش موزه به نمایش در میآید.

قدیمی‌ترین فرش شناخته شده در جهان قالی 2500 ساله پازیریک است که در 1949 م‌،در جنوب سیبری کشف‌شد و آن را بافت ایران در دوره هخامنشی دانسته‌اند. آشکار است که قالی‌بافی در ایران در دوره هخامنشی وجود داشته و در قرن پنجم پیش از میلاد،دوره‌ای طولانی از تکامل را پشت‌سر گذاشته است‌.

قالی ایرانی پیوسته به عنوان یکی از اصیل‌ترین هنرها مورد توجه بوده و طیف وسیعی از طرح‌ها و نقوش زیبا را دربرداشته است‌.
 
  
نام طرح : لچک و ترنج هراتی - بافت بختیاری         نام طرح :محرابی گلدانی طاووس دار - بافت تهران

در میان قالی‌ها با طرح‌های گوناگونی که در آن‌ها به کار گرفته شده‌،قالی‌های تصویری جایگاه ویژه‌ای دارند. بافت این قالی‌ها اواخر سده نهم هجری مجدداً آغاز شد و تا به امروز ادامه یافته است‌.

  

 در این نمایشگاه نمونه‌هایی ازقالیچه‌های تصویری شاهنامه بایسنغری به نمایش درآمده است که گوشه‌هایی از ادبیات‌،اسطوره‌، مذهب و فرهنگ و هنر غنی ایران را نشان می‌دهد. این آثار همه در کارگاه قالی‌بافی استاد موسوی سیرت‌، به یاری هنرمندان جوان ایرانی و ذوق و سلیقه استاددنیا دیده و تکنولوژی کامپیوتری آفریده شده‌اند.
 
 
نام طرح : قابقابی از داستانهای شاهنامه - بافت تبریز

بزرگترین فرش جهان ، فرش سلطان قابوس که 4343 مترمربع مساحت دارد به سفارش سلطان قابوس پادشاه کشور عمان جهت مفروش نمودن مسجد اعظم‏ سلطان‏ قابوس در مسقط توسط شرکت سهامی فرش ایران بافته شد.

 

  


      
نام طرح : دروازه بهشت - بافت اصفهان                  نام طرح : لچک و ترنج جانوری - بافت کاشان


  
نام طرح : قایقانی بندی - بافت قشقائی                               بافت تبریز