سؤال:

خدایى که به وضع و حال ما و به هر چیزى آگاه است، چرا ما را مورد آزمایش قرار میدهد؟!

پاسخ:

آزمایش الهى براى آن است که مدّعیان راستین از مدّعیان دروغین شناخته شوند. همه انسان‏ها به نوعى ادّعا مى‏ کنند که آدمهاى خوبى هستند، امّا به هنگام امتحان، افراد شناخته میشوند و هرکس میفهمد که چه مقدار در ادّعایش راستگو بوده است. خداوند مى ‏فرماید: ما شما را به ترس، گرسنگى و کمبودها آزمایش مى ‏کنیم (1)

 علاوه بر آنکه علم و دانستن خداوند، دلیل کیفر و پاداش نیست، بلکه باید از ما عملى سر بزند تا به کیفر و پاداش برسیم. به چند مثال توجه کنید:

1- ما می ‏دانیم که این خیّاط یا بنّا یا نجّار چگونه می دوزد یا مى‏ سازد، ولى بر اساس این دانش، به آنها مزد نمى ‏دهیم، بلکه باید از آنان کارى سر بزند تا استحقاق پاداش داشته باشند.

2- معلّم مى‏ داند که این دانش ‏آموز اهل درس خواندن نیست، ولى نمى ‏تواند قبل از امتحان او را مردود قلمداد کند. حضرت على (علیه السلام) مى ‏فرماید: آزمایشات الهى براى علم پیدا کردن خداوند نیست، بلکه براى آن است که بسترى ایجاد شود و از انسان عملى سرزند تا کیفر و پاداش بر مبناى عمل باشد.

آری اگر امتحان‏ها نباشد، انسان شناخته نمى ‏شود.

صبر انسان، در برابر حوادث شناخته مى‏ شود.

رضا و تسلیم انسان، در برابر حوادث تلخ شناخته مى‏ شود.

قناعت و زهد انسان، به هنگام کمبودها روشن مى‏ شود.

تقوى، حلم و ایثار انسان، در امتحان‏ها معلوم مى ‏شود.

---------------------------------------------------

 (1) «ولَنَبلونّکم بشى‏ء من الخوف و الجوع و نقصٍ من الاموال و الانفُسِ و الثّمرات و بَشِّر الصّابرین» (سوره بقره، آیه 155)

ترجمه: قطعاً همه ی شما را با چیزى از ترس، گرسنگى، و کاهش در مالها و جانها و میوه ‏ها، آزمایش مى ‏کنیم و بشارت ده به استقامت ‏کنندگان!